Hoe je kunt ontsnappen aan sociale media vermoeidheid
Je hebt dit artikel waarschijnlijk gevonden terwijl je aan het scrollen was op Instagram, Facebook of LinkedIn. We gebruiken sociale media om te socializen, voor werk, om politieke discussies te voeren en zelfs om te daten. Handig, als je op zoek bent naar een van deze dingen, maar er zit ook een schaduwzijde aan sociale media. Uit onderzoek blijkt dat overmatig gebruik van sociale media het welzijn en de mentale gezondheid van mensen kan beïnvloeden. Denk aan stress, angst en vermoeidheid. Ja, je kunt echt moe worden van al dat scrollen. En die vermoeidheid heeft nogal wat gevolgen.
Voor ons als marketeers betekent het dat we effectiever moeten communiceren om de aandacht te trekken. Sociale media zijn immer dé plek om consumenten te bereiken. Maar nu gebruikers moe worden van alle content, zijn ze minder geneigd zijn om betrokken te blijven. Aandacht wordt schaarser. Kattenfilmpjes blijven misschien leuk, maar veel andere berichten krijgen geen aandacht meer. Voor marketeers is dit een probleem, advertenties worden veelal genegeerd en vaker als irritant ervaren. Met andere woorden, door de groeiende hoeveelheid content die elke dag wordt gepost, wordt het moeilijker om gebruikers actief betrokken te houden.
Marketeers zijn hier (deels) zelf verantwoordelijk voor. De enorme hoeveelheid content online bestaat namelijk niet alleen uit schattige kattenfilmpjes van je vrienden of familie, maar ook uit talloze content van bedrijven en merken. Het gevolg? Gebruikers worden overspoeld met informatie, ook wel bekend als information overload. Misschien is het tijd dat we marketeers onze aanpak heroverwegen voordat we allemaal compleet verdronken zijn in onze eigen content.
Oplossing: even rustig aan
Daarom hebben wij dé oplossing voor alle marketeers en merken die graag gebruik willen blijven maken van sociale media om consumenten te bereiken. En het eerste hoofdstuk uit ons handboek heet niet voor niets “even rustig aan”. Dit houdt niet in dat alle marketeers op een yoga-retraite moeten, maar wij willen merken en mede-marketeers aanraden om niet zo opdringerig te zijn met hun advertenties. Vermijd push-tactieken zoals gedwongen advertentieblootstelling. Ja, we begrijpen het, je wilt dat mensen je advertenties zien, maar te veel druk werkt averechts. Online advertenties vermoeien pas echt als ze super opdringerig worden. Tien keer dezelfde reclame zien over een blauwe broek die in de aanbieding is? Houd op hoor. Volgens onderzoek verstoren herhaalde en irritante advertenties je "flow" op sociale media. Hierdoor, gaan gebruiker advertenties vermijden – en zijn Adblockers zo populair. Als je lekker aan het doomscrollen bent op TikTok, zit je namelijk niet te wachten op constante onderbrekingen door advertenties (en al helemaal niet als ze je niet interesseren). Gebruikers gaan op deze manier je advertentie dus juist vermijden, dus zeg maar dag tegen al dat geld wat je in je advertenties hebt gestopt.
Dus, wat te doen? Voeg bepaalde opties toe aan je advertenties die daadwerkelijk iets toevoegen aan de gebruikerservaring. Zoals de mogelijkheid om advertenties over te slaan, waardoor je de consument een keuze geeft. Dit laat zien dat je hun autonomie respecteert en het verhoogt de kans dat ze je boodschap echt waarderen en begrijpen. Wanneer gebruikers de controle hebben over de advertenties die ze bekijken, voelen ze zich minder gedwongen en meer gerespecteerd in hun mediaconsumptie. Dit zorgt dat ze je merk als positief ervaren en sneller geneigd zijn de advertenties te bekijken die ze wel relevant vinden. Dus ook al voelt het tegenstrijdig, het werkt!
En dan nog een puntje van zelfreflectie, marketeers mogen zich best leren voorhouden dat minder meer is. Het draait niet om het creëren van content om maar iets te posten, maar om de kwaliteit van wat we delen. Wanneer de stroom aan advertenties slinkt, neemt het gevoel van opdringerigheid vanzelf af.
Oplossing: vertel een verhaal
Nu we weten wat sociale media vermoeidheid inhoudt, is het ook logisch dat wij als marketeers er met onze creatieve breinen voor moeten zorgen dat de content ook echt aansluit bij wat de consument wil zien. Die kwaliteit waar we het zojuist over hadden. Onderzoek laat ook zien dat irrelevantie van de content bijdraagt aan de vermoeidheid van de gebruiker. Relevante content kan worden bereikt door advertenties interactiever, informatiever en entertainmentgericht te maken, waarbij de behoeften en interesses van de gebruikers centraal staan.
Storytelling lijkt dé oplossing. We voelen ons als mens van nature aangetrokken tot verhalen. Breng je een marketingboodschap via een verhaal, dan is de kans groot dat de ontvanger de boodschap beter onthoudt en het bericht als relevant bestempelt. Denk maar aan een goede film of serie waar je helemaal in opgaat, waardoor je ineens bent vergeten dat je de hond nog uit moest laten. Oeps. Storytelling is een krachtige techniek die de houding van consumenten op een positieve manier beïnvloedt. Dus, in plaats van alleen maar te roepen hoe geweldig je product is, want dat doet iedereen, kun je beter vertellen hoe je product het leven van mensen verbetert of wat voor gevoel je krijgt bij het gebruiken van het product.
Maar waarom is storytelling zo krachtig? Verhalen vertellen zit diep in onze menselijke natuur verankerd. We zijn eigenlijk allemaal een beetje "homo-narrans", wat fancy Latijn is voor "de verhalende mens". Verhalen vertellen zit gewoon in ons bloed. We onthouden dingen beter als ze in een verhaalvorm worden gepresenteerd. Verhalen zijn niet alleen leuk om naar te luisteren, maar ze leren ons bijvoorbeeld ook over waarden en het verschil tussen goed en kwaad. Denk aan al die sprookjes die je ouders voorlazen toen je een kind was. Door Hans en Grietje zul je niet meer zo snel bij een vreemde naar binnen gaan, zelf niet als je gelokt wordt met een worstenbroodje (waarschijnlijk).
Het recept voor een goed verhaal
Wat verhalen zo krachtig maakt, is de combinatie van structuur en elementen die ervoor zorgen dat de boodschap blijft hangen. Onderzoek toont aan dat een goed verhaal veel raakvlakken heeft met het leven van de kijkers of lezers, waardoor ze zich herkennen in het verhaal en zich emotioneel verbonden voelen. Het maakt de boodschap relevant, waardoor we geboeid worden en blijven. Net als een Netflix serie waarvan je maar één aflevering zou kijken en plots het hele seizoen van af hebt..
Dit fenomeen staat ook wel bekend als narratieve transportatie. De lezer wordt volledig ondergedompeld in het verhaal. Hij of zij kan zich helemaal inleven in het personage. Daarnaast heeft storytelling nog een ander krachtig effect, namelijk dat het de kritische analyse van de argumenten vermindert. Wanneer jij helemaal in een verhaal gezogen wordt, ben je minder kritisch of negatief dan je zou zijn als een advertentie alleen feitelijke informatie bevat. Nog meer punten voor storytelling dus!
Bedrijven die dit trucje door hebben zijn Unox en Nike. In plaats van dat Unox ons saai vertelt hoeveel gram erwten er in hun erwtensoep zit, hoe duur het is en hoeveel calorieën het bevat, vertellen ze een verhaal dat je een warm gevoel geeft (die calorieën tellen we toch al lang niet meer). Stel je voor: het is een koude winterdag, je komt thuis na een dag hard werken en de kachel brandt heerlijk. Je partner of moeder heeft een kom dampende erwtensoep voor je klaarstaan. Dat is het gevoel dat Unox oproept – een gevoel dat iedereen herkent en daarom super relevant is.
Storytelling betekent ook dat je ergens voor staat. Een standpunt inneemt zoals Nike met Colin Kaepernick in hun ‘Just Do It’ campagne. Door een standpunt in te nemen en op te staan voor, of eigenlijk te knielen, sprak Nike een nieuwe doelgroep aan. Een minderheidsgroep die zich kon vinden in de waarden van het merk. Dit zorgde ervoor dat Nike niet alleen bestaande klanten inspireerde, maar ook nieuwe, betrokken klanten aantrok die zich konden identificeren met de waarden en het verhaal van het merk. En dit heeft Nike gemerkt. Hun verkoopcijfers schoten met maar liefst 31% omhoog. Dat is de kracht van een goed verhaal: het verbindt, inspireert en het verkoopt.
De evolutie van storytelling op social media: short format
Naast dat je al jaren het verhaal van Unox ziet in televisiereclames, staan ze tegenwoordig ook centraal op sociale media. Of je nu door Facebook scrolt, op Instagram zit, of TikTok checkt, overal kom je verhalen tegen. Mensen gebruiken sociale media om verhalen te delen over zichzelf, gebeurtenissen, andere mensen, plekken, organisaties, en nog veel meer. Dus ook wanneer jij je vakantiekiekjes deelt, ben je stiekem een storyteller.
In het begin waren sociale media vooral bedoeld voor persoonlijk contact tussen mensen. Je kon je vrienden en familie op de hoogte houden van je avonturen aan de andere kant van de wereld (of de zoveelste keer van je matcha latte). Maar al snel zagen sommige marketeers en merken de potentie van verhalen op deze platforms. Aangezien we allemaal dol zijn op het lezen van verhalen van anderen, dachten ze: "Waarom niet?" En zo begonnen ze ook hun eigen verhalen te delen op sociale media.
Naast dat verhalen relevant zijn, waardoor ze de aandacht trekken, zijn de door de vermoeidheidsevolutie ook aangepast aan gebruikers. Zo voorkomen we dat we compleet overweldigd raken door de constante informatiestroom. De oplossing? Kortere, relevante verhalen voor de consument. We willen iets wat snel, relevant en leuk is. Dit zien we overal terug, van korte, pakkende captions tot de explosie van short form video’s. Denk aan TikTok, het platform dat deze trend groot heeft gemaakt. Andere platforms hebben deze trend snel opgepikt, en nu vind je 'shorts' overal, van Instagram en Facebook tot YouTube.
Uit eerder onderzoek blijkt dat posts met korte verhaaltjes veel beter werken dan posts die alleen maar saaie feiten opdreunen. Geen verrassing meer toch? Nog interessanter is dat andere studies laten zien dat deze vorm indirect een positieve invloed heeft op hoe mensen over de gehele organisatie of het merk denken, dat is weer dat narratieve transportatie. Klinkt ingewikkeld, maar het komt erop neer dat mensen die een kort verhaaltje lezen, zich meer in dat verhaal kunnen inleven dan wanneer ze alleen maar droge feiten lezen. Dit zorgt er vervolgens weer voor dat ze de organisatie of het merk in kwestie leuker en positiever gaan vinden.
Zo kun je zelf aan de slag met (short format) storytelling
In de implementatie van storytelling op sociale media spelen enkele cruciale elementen een leidende rol, waarbij het vermogen om een verhaal te creëren dat de missie, historie, visie en bedrijfswaarden omvat, van essentieel belang is. Met andere woorden, het draait allemaal om het kiezen en toepassen van de juiste kernprincipes. Hier zijn de bouwstenen voor een stevig fundament van een goed verhaal voor jouw merk:
1. Selecteer een intrigerend personage:
De keuze voor het personage van je verhaal vorm een centraal aspect. Ga voor een karakter dat je niet snel vergeet, dat je nieuwsgierig maakt en waar je je mee kunt identificeren. Hierdoor gaan consumenten zich verbonden voelen met je personage, wat bevorderlijk is voor de narratieve transportatie.
2. Raak zowel het verstand als het gevoel:
Verhalen gaan niet alleen over informatie; ze moeten je raken, je in vervoering brengen. Emoties spelen hierbij een cruciale rol. Of het nu gaat om vreugde, verdriet, spanning of opluchting, het zijn deze emoties die het verhaal tot leven brengen. Zo maak je het verschil in een verhaal waarin je deze lezer geboeid houdt.
3. Speel met structuur en verrassing
Elk goed verhaal heeft een stevige basis nodig met een herkenbare opbouw. Maar voorspelbaarheid is saai. Daarom is het toevoegen van onverwachte wendingen zo belangrijk. Het houdt je aan het lezen, je vraagt je af wat er nu weer gaat gebeuren. Zo blijft het verhaal spannend en boeiend, en dat is wat je wilt: lezers aan hun stoel gekluisterd houden.
4. Helder en toegankelijk taalgebruik:
In plaats van te verdwalen in ingewikkelde zinnen en vakjargon, is duidelijkheid key. Een heldere, begrijpelijke schrijfstijl zorgt ervoor dat de boodschap moeiteloos wordt overgebracht. Korte, krachtige zinnen maken het lezen vlot en prettig. Zo blijft de focus op het verhaal zelf en wordt de impact van de boodschap versterkt.
Sociale media zijn niet meer weg te denken uit ons leven. Terwijl ze ons verbinden, voor sommigen een leuk zakcentje opleveren en voor anderen er weer voor zorgen dat ze zelfs liefde vinden, brengen ze ook vermoeidheid met zich mee. Overmatig gebruik leidt tot stress en angst, wat onze mentale gezondheid beïnvloedt.
Als marketeers moeten we daarom niet alleen toegeven dat we hier een handje in hebben, maar ook de vermoeidheid serieus nemen en onze strategieën aanpassen. Opdringerige advertenties werken vaak averechts; ze onderbreken de natuurlijke stroom van sociale media en irriteren gebruikers. Hoe zorg je voor meer empathie en minder opdringerigheid, zodat de ervaring van gebruikers beter wordt?
Storytelling blijkt hierbij een krachtig middel. Merken zoals Unox en Nike hebben bewezen dat verhalen emoties oproepen en een diepere connectie met consumenten tot stand brengen. Door boeiende verhalen te vertellen die resoneren met onze doelgroepen, kunnen we effectiever communiceren en de impact van onze boodschappen vergroten.
Zeg dus maar dag tegen het constant content de wereld in pompen, en hallo tegen storytelling. Daarmee worden we namelijk medeplichtig aan de sociale media vermoeidheid van anderen. Verleg je focus naar de kwaliteit die je deelt, zodat je iets waardevols bijdraagt aan de maatschappij – en het internet. Social media gaat namelijk niet meer om aanwezigheid en consistentie, maar om relevantie en waarde toevoegen aan het leven van mensen die onze content consumeren.